Termografi ve Yatırımda Geri Dönüş

Termal görüntüleyicilerin kullanımıyla, ekipmanlara ilişkin arıza gidermeyi, bakımı ve bina kılıfı denetimlerini içeren, ticari ve endüstriyel ortamlar için kritik olan pek çok fonksiyonu icra etmek üzere, termografiden yararlanılabilir. Termal görüntüleyiciler, geleneksel biçimde pahalı addedilmektedirler. Bununla birlikte, bir tesisin faaliyetleri ile ilgili bakım ve planlanmamış aksama süresine bağlı maliyetler, önleyici ve öngörücü bakım görevlerini gerçekleştirmek için termal görüntüleyiciler kullanılmasıyla büyük ölçüde azaltılabilir. Netes ve Fluke tarafından bu konuda aşağıdaki temel noktalara dikkat edilmesi gerektiği belirtilmiştir.

ARIZA GİDERME

Kızılötesi termografi, ticari ve endüstriyel işlemlerde sorunları giderirken önemli bir fonksiyona sahiptir. Bazı anormal hal veya işaretlerle, ekipmanın durumu hakkındaki sorular sık sık sorulur. Bariz bir seviyede bu, fark edilebilir bir titreşim, ses veya sıcaklık okuması kadar basit olabilir. Hafif bir seviyede ise sorunun temel nedenini anlamak, zor veya imkânsız olabilmektedir. Termal imza, bir nesneden yayılan kızılötesi enerjinin ve ısının, hatayı içeren renkli bir ekipman parçasının termal imzasını, anormal koşullar yönünden değerlendirilenlerle kıyaslamak, arıza gidermenin harika bir yolunu sunar. Şekil 2-1

Termal İmzalar

Kızılötesi termografinin başlıca yararı, testlerin çabucak ve ekipmana zarar vermeden yapılabilmesidir. Ayrıca termal görüntüleyiciler temas gerektirmediği için, ekipman veya bileşen işletimdeyken kullanılabilirler. Anormal bir termal görüntü, bir termografi uzmanı tarafından tamamen yorumlanmasa bile daha ileri testlere ihtiyaç duyulup duyulmadığını belirlemek için kullanılabilir. Örneğin, bir elektrik motorunun çabuk bir incelemesini gerçekleştirmek ve yataklarda ya da herhangi bir bağlantıda bozukluk olup olmadığını anlamak kolaydır. Motorun muhafazasından önemli ölçüde daha sıcak bir motor yatağı ya bir yağlama ya da bir ayar sorunun mümkün olduğu akla getirir. Aynı zamanda bağlantının bir tarafı, karşı tarafından daha sıcaksa da bir ayar sorunu tespit edilmiş olabilir. Şekil 2-2

Motor Yataklarındaki Arızaları Gidermek

Termal görüntülemeden yararlanarak başarıyla arıza gidermenin anahtarı, mevcut olduğunda ekipmanın belirli her parçasındaki potansiyel problemleri veya anormal koşulları bulmak için ihtiyaç duyulan temel gereklilikleri taşıyan yeterli bilgiye sahip olmaktır. Örneğin, güç verilmiş olmadığında bir elektrik şalterindeki arızayı gidermek için termal bir görüntüleyiciyi kullanmanın hiçbir kıymeti yoktur. Çünkü potansiyel sorunlar (sorunlu bölgeler), elektrik şalterine güç verilmedikçe görülebilir hale gelmeyecektir. Benzer şekilde, bir buhar ayırıcındaki arızayı başarıyla gidermek için bu, tam bir işleme evresi boyunca çalışırken gözlemlenmelidir. Ekipmanların belirli bir parçasındaki arızayı gidermek için hangi koşullara ihtiyaç duyulduğunu tam olarak bilmek, her zaman basit değildir. Başarılı arıza giderme için termografi uzmanı tecrübesi ile birlikte sıcaklık transferi, radyometri, kamera kullanımı, ekipman fonksiyonu ve arızası değişkenleri gibi değişkenlerle ilgili güvenilir ve tam bilgiye ihtiyaç duyulur. Radyometri, özellikle spektrumun kızılötesi kısmında ışıyan elektromanyetik enerjinin algılanması ve ölçümüdür.

Önleyici Bakım

Önleyici bakım (Preventive Maintenance-PM), ekipmanı zirve işleme koşullarında tutmak için ihtiyaç duyulan, planlanmış çalışmadır. PM tesiste, optimum üretim etkinliği ve emniyeti koşullarını korurken, ekipman işlev bozukluklarını ve arızalarını en aza indirir. Bu, yükseltilmiş hizmet ömrü, düşürülmüş aksam süresi ve daha büyük tesis genel etkinliği olarak sonuçlanır. Ekipmanın her bir parçası için PM işleri ve bunların sıklığı, üreticinin tarifnamesi, ekipman el kitapları, sektörel yayınlar ve işçi tecrübesi vasıtasıyla belirlenir. Bir koşul temelli değerlendirme ve denetleme vasıtasıyla ekipmanın işleme koşullarının kapsamlı bir bilgisini sağlama stratejisi, PM programları için kritik olarak telakki edilir. Ekipmanın koşul temelli değerlendirme ve denetlemesini içeren PM programları, termal görüntüleme ekipmanlarının kullanımıyla çok daha kolay biçimde icra edilir. Ekipmanların termal görüntülerini incelemek suretiyle onarım/değiştirme kararları daha etkili hale gelir, genel maliyetler düşülür ve ekipman güvenirliliği arttırılır. Üretim bir ekipmanın parçasının tamamen fonksiyonel olmasını gerektirdiğinde, üretim yönetimi sağlanabilir, parça, işi amaçlandığı biçimde gerçekleştirmeye hazır olacaktır. Bakım, belirli yöntemler vasıtasıyla yürütülen karmaşık bir etkinlikler setidir. Geçtiğimiz yıllarda eski yöntemlerin birçoğunun önleyici bakım yoluyla çoğu kez çözdüğünden daha fazla probleme neden olduğu keşfedildi. Dahası, yatırımda bilhassa iyi bir geri dönüşleri de her zaman yoktu.

Kestirimci Bakım

Kestirimci Bakım (PdM), muhtemel işlev bozukluklarını veya arızaları öngörmek üzere önceden belirlenmiş bir hata payına karşılık, aşınma koşullarının ve ekipman özelliklerinin denetlenmesidir. Performanstaki ve parça özelliklerindeki eğilimleri göstermek için, ekipman işleyiş verileri toplanır ve analiz edilir. İhtiyaç duyulan şekilde onarımlar yapılır. PdM çoğu kez denetleme ekipmanına ve personel için eğitime önemli bir yatırımı gerektirir. Bundan en çok pahalı veya kritik işleyen ekipmanlar konusunda yararlanılır. Denetleme ekipmanlarını toplanan veriler değerlerin kabul edilebilir hata payları içinde olup olmadığını belirlemek üzere, düzenli bir biçimde analiz edilir. Şekil 2-3

Kestirimci Bakım

Eğer değerler kabul edilebilir hata paylarının dışındaysa, bakım prosedürleri gerçekleştirilir. Daha sonra ekipman, bakım prosedürlerinin gerçekleştirilmesini takiben yakından denetlenir. Eğer problem yeniden ortaya çıkarsa ekipman uygulaması ve tasarımı analiz edilir, ihtiyaç duyulan biçimde değişiklikler gerçekleştirilir. Başarılı bir PdM programıyla, kestirimci bakım genellikle azaltılabilir. Yağlama veya temizleme gibi belirli bakım işleri, programda belirlenmiş değişmeyen bir zamandan daha çok gerçekten ihtiyaç duyulduğunda gerçekleştirilir. Termografi ve termal görüntüleme, ekipman sağlığını belirlemek için kullanılabilir ve aynı zamanda bir durum mevzubahis olduğunda bakımın hazır olması adına bir döneme kadar ekipmanı denetlemek üzere de bunlardan yararlanılır. Bir kabul muayenesi, başlangıçtaki ekipman montajı veya bir parçanın değiştirilmesi sırasında bu ekipmanın temel durumunu saptamak amacıyla gerçekleştirilen bir incelemedir. Temel durumdan üreticinin performans belirtimlerinin onaylanması veya zaman içinde daha sonraki noktalarda kıyaslamalar amacıyla yararlanılır. Yeni veya onarılmış ekipmanların kabul muayeneleri, maliyet açısından etkili PdM programları için kritiktir.

Gerek yeni bir motor kontrol merkezi, çatı ya da koruyucu çatı veya buhar hattı, gerekse bina yalıtkanı monte ederken kabul zamanında gerçek ekipman durumunu belgelemek için termal görüntülemeden yararlanılır. Montajın uygun bir biçimde yapılıp yapılmadığını belirlemek üzere termal bir görüntüden yararlanılabilir. Eğer montajda bir kusur ortaya çıkarılırsa hemen düzeltilebilir veya koşullar izin verdikçe bir onarım dönemi programlanana kadar denetlenebilir. Bir şirkette yararlanılan bakım programları ne olursa olsun termografi ve termal görüntüleyicilerin kullanımı yararlıdır. Arıza giderme ve bakım için kullanıldığında avantajlar, ekipmanın azaltılmış hizmet dışı kalışı ve arttırılmış işletim süresidir. Diğer başlıca yararlar, güvenilir bakım, azaltılmış saatler ve bakım teknisyenlerinin azaltılmış genel başarısızlığı aracılığıyla maliyet tasarrufları olarak yatırımlarda büyük geri dönüşleri içerir.