Yıldırım, bulutlar arasında veya yeryüzü ile bulutlar arasında meydana gelen çok güçlü bir elektrik akımı ile potansiyel dengenin sağlanması olarak açıklanıyor. Yıdırım ile meydana gelen elektrik akımı birkaç mikrosaniye için 10kA ila 100 kA arasında olabiliyor. Yıldırım çok ciddi zararlara sebep olabiliyor. Her yıl, yüzlerce bina, telefon ve elektrik hattı yıldırım düşmesi nedeniyle kullanılmaz hale geliyor.Yıldırımın direkt olarak düştüğü yerde meydana getirdiği etkiler çok yüksek değerlere ulaşan elektrik arkı sebebiyle meydana gelen erimeler, yangınlar sayılabilir. Ayrıca yıldırımın elektrik akımının yarattığı elektromanyetik ve termik etki.Havanın genleşmesi ve ısı değişikliği sebebiyle meydana gelen basınç etkisi de sayılabilir. Yıldırımın direkt etkilerinden korunmanın yolu, paratonerler vasıtasıyla elektrik akımını toprağa iletmektir. Dolaylı etkiler ise suya, toprağa veya elektrik tellerine düşen yıldırımın elektrik etkisinin toprak hattı aracılığıyla binanın elektrik sistemine ulaşmasıdır.
Parafudr ile Yıldırıma Karşı Korunma
Yukarıda da bahsi geçen iletim hatları üzerinden gelebilecek çok yüksek aşırı gerilimlerden korumak için tesisatlarımızda parafudr kullanmamız gerekmektedir. Direkt etkilere karşı paratonerler ve dolaylı etkilere karşı parafudrlar eğer doğru bir şekilde seçilmiş ve monte edilmişlerse etkili bir koruma sağlarlar. Bu sebeplerden dolayı elektrik tesisatının montajına başlanmadan önce bu sistemlerin düşünülmesi ve ona göre elektrik tesisatlarının gerçekleştirilmesi (nötr rejimleri, kabloların uzunlukları, toprak hatlar, dengeli dağıtım, vs.) en iyi yöntem olacaktır.
Parafudrların Yapısı
Legrand tarafından sunulan Parafudrun içinde binlerce küçük çinko oksit parçaları vardır. Aşırı gerilim olmadığı takdirde bu parçalar tam bir rezistans sağlarlar (yıldırımın düşmesi haricinde akım geçirmez). Aşırı bir gerilim meydana geldiği anda bu parçalar birleşerek birçok bağlantı meydana getirirler ve böylece akıma yol oluştururlar. Aşırı gerilim ne kadar güçlü olursa parçacıkların rezistansları o kadar düşük olur. Varistor ismi buradan gelmektedir. Parafudrun uğradığı şok miktarı arttıkça varistor yaşlanır. Parafudrun önüne takılacak olan bir otomatik sigorta bakım işlemlerinin güvenli bir şekilde yapılmasını sağlayacaktır.Mevcut tüm parafudrlar belli bir sonra üzerinden geçen yıldırım sayısına bağlı olaraktan kullanım özelliğini kaybeder bu gibi durumlar için Legrand parafudrlar üzerinde bulunan bir gösterge yardımı ile bir kaide ve çıkartabilen işaret lambalı modülden meydana gelir. Yeşil işaret göstergesi parafudr çalışır durumda olduğunu ve turuncu işaret göstergesi modulün değişmesi gerektiğini bildirmekte olup bu gibi durumlarda Legrand ürün portföyünde yer alan yedek modül ile ürünü komple değiştirmeden sadece modül değiştirerek tekrardan kullanıma hazır hale gelir.
Endüstri-Dünyası’nın amacı; endüstriyel mühendisliğine dünyanın her yerinde üretilip Türkiye pazarına sunulan yeni ürünler ve hizmetler ile ilgili bilgi vermektir. Eğer siz de firmanızın yeni ürünlerinin Endüstri Dünyası’nda yer almasını istiyorsanız lütfen teknik basın bültenlerinizi editörlerimize gönderin.
