Kablolarda Kullanılan Simgeler Ve Anlamları

Kablo tanımlarının genellikle yapı ile ilgili ufak ipuçları verdiği hatta bazen tüm yapıyı simgelediği bilinir. Günlük yaşam içerisinde standart tesisat kablolarında da tipik bir takım uygulamalar vardır. Bunun gibi kontrol kabloları, data kabloları, telefon kabloları, bazı koaksiyel kablolar vs. de de tanımdaki harf veya kelimelerden anlamlar çıkartılabilir. Kablo tanımlamaları üç etkenden yola çıkarak yapılır. Bunlar, standartlar, sektörel etkiler ve firmaya özel tanımlama veya kodlamalardır.

Örneğin NVY simgesinin tanımlaması; VDE bazlıdır ve buna göre; N: VDE standardı, Y: PVC izolasyonu, Y: PVC kılıflı olduğunu gösterir. Eğer kablo N2XH olsaydı yine VDE bazlı tanım olacaktır. Bu tanıma göre N: VDE standardı, 2X: XLPE izolasyonu, H: halojen içermeyen kılıflı olduğunu belirtmektedir. Diğer bir örnek LIYCY için yine tanımlama VDE bazlıdır. LI: bükülü tel iletken, Y: PVC izolasyon, C: bakır (burada kalaylı) tel örgü ekran, Y: PVC kılıfı belirtir. Yani kablo çok telli iletken sahip PVC izolasyonu, bakır örgü ekranı ve PVC dış kılıfı olan bir kablodur.Burada Y'ler yerine H gelirse hem izolasyon hem de kılıf malzemesi halojensizleştirilerek kablo halojensiz kontrol kablosu olur.

Kontrol kablolarında izolasyon ve kılıfta HFFR yani halojensiz alevi geciktirici malzeme tercih edilir. Yine burada ortada C'yi kaldırırsak bakır örgü kalkar ve böylece LIYY dediğimiz ekransız PVC kontrol kablosu anlaşılır. PDV olarak açıklarsak TS standardı bazlıdır ve buna göre P: Polietilen izolasyonu, D: dörtlü düzen büküm, V: PVC kılıfı ifade eder. Polietilen izolasyonlu PVC dış kılıflı telefon kablosudur. H05VV-F ise HAR standartları bazlı bir tanımlamadır. Buna göre, H: harmonize tip, 05: 300/500V, V: PVC izolasyonu, V: PVC kılıflı olduğunu ve F: esnek iletken (çok telli) olduğunu belirtmektedir. Yani 300/500 V esnek, PVC izolasyonlu ve PVC kılıflı bir besleme kablosudur. Buradaki V'lerin yerine R gelmiş olsaydı o zaman bir kauçuk kablo olacaktı. Yani hem izolasyon hem de kılıf kauçuk malzemeden yapılan 300/500 V kablo söz konusu olacaktı.

Bazen bir kaç standarttan derlenerek tanımlamalar ortaya çıkabilir ve bunlar sektöre yerleşerek devamlılık arz eder. Örnek olarak; JE-H(St)H...Bd FE buraya kadar tanımlama VDE 0815 bazlı belli bir süre yangına dayanımı olan kabloyu simgeler. JE-H(St)H...Bd FE180 sonuna gelen 180 ile IEC 60331'e göre yapılan yanma testinin 180 dakikalık bir test olduğunu ve bunu başarıyla geçtiğini anlatır. JE-H(St)H...Bd FE180, PH30 (veya PH90 veya PH120) incelendiğinde buradaki PH EN 50200 standardında yer alan mekanik darbe altında alev testinin dakika cinsinden süresini ifade eder. Yani PH120 yazan kablo da EN50200 testi 120 dakikalık uygulama ile yapılmıştır. JE-H(St)H...Bd FE180, E30-E90 burada belirtilen E sınıfı ise DIN 4102 kısım 12'de verilen yangın şartlarında komple sistem içinde kablonun fonksiyonunu sürdürme süresini belirtir. FireKab JE-H(St)H...Bd, FE180, PH120 kablo tanımında olduğu gibi firma kendi tescilli markasını kullanabilir.

FireKab, 2M KABLO'nun yangına dayanıklı kablo grubunda tescilli markasıdır. Bazı firmalar ise kablo ile ilgili sadece kod verebilir. Örnek olarak; T71N85 müşteriye hiçbir şey ifade etmezken veya bunun yerine standart bazlı bir tanımlama alternatifi kullanılabilirken marka bilinirliği ve pazarlama açısından sadece kodlama da kullanılabilir. Burada tanım veya koddan yola çıkarak yapısal sonuç direk çıkartılamaz. Örnek 7; "FireKab Coax" tanımlaması 2M KABLO'nun kendi tanımlamasıdır ve kablonun yangına dayanıklı koaksiyel kablo hatırlatması yapması dışında tanımın yapısal bir ipucu vermesi söz konusu değildir. Aynı tanımla verilen kablo da detay farklılıklar olabilir. Örneğin kablo tanımı her iki firma da da LIYCY olabilir ancak örgü kapama oranları değişebilir. Bu sebepten dolayı tanım her ne kadar bir şeyleri ifade etse de katalog sayfası, testler, fiziksel-elektriksel değerler ve yapısal özelliklerin her zaman alıcı tarafından göz önüne alması ve incelenmesi önem taşır.