Çelik üretim ekipmanlarında kullanılan devasa rulmanları değiştirmek, aletler, ekip ve kullanılan yöntem açısından çeşitli zorlukları da beraberinde getirmektedir. Ancak bu durum, NSK'nin geçtiğimiz günlerde İskandinavyalı önemli bir çelik fabrikasında bulunan bir konvertörün bakımında kanıtladığı gibi aşılmaz bir zorluk değildir. NSK ve yetkili distribütör Nomo, 1800 mm'lik iç çapa sahip altı adet konik rulmanın değiştirilmesi için Finli dişli kutusu üreticisine destek sağlamıştır.
İskandinavya ve ABD merkezli SSAB, lider bir Avrupalı çelik üreticisidir. Şirket aslen, çarpışmaya ilişkin araba gövdesi parçaları ve ağır işte kullanılan inşaat makineleri gibi zorlu uygulamalarda sıklıkla görülen yüksek mukavemetli çelikleriyle bilinmektedir. SSAB Avrupa bölümü, birinci sınıf sac, plaka ve boru ürünleri imal etmektedir.
Maden eritme ocağından yüzey işlemeye kadar bütün süreç zinciri, SSAB Avrupa'nın İskandinavya'da bulunan dört üretim tesisinde gerçekleştirilmektedir. Planlı bakım projesinin bir parçası olarak şirketin Oulu, Finlandiya yakınında bulunan Raahe tesisinde üç konvertör dişli kutusunun bakımının ve yeni rulman montajının yapılması gerekmekteydi. Dişli kutusu üreticisi David Brown Santasalo ilk iş olarak konvertörden dişli kutularının çıkarılması ve yaklaşık 300 km güneyde bulunan Jyväskylä fabrikasında demonte edilmesi sorumluluğunu üstlendi. NSK'nin endüstri uzmanları rulmanları incelediler ve çalışma verilerini kayıt altına aldılar. Rus yapımı konvertör dişli kutuları ağırdı ve nispeten eskiydi; bunun yanı sıra dişli kutuları için Rus tolerans normlarının da dikkate alınması gerekmekteydi.
Uygulama ve gereksinimlerinin tam ve kapsamlı bir şekilde ele alınmasından sonra NSK, mevcut konik rulmanlar ile değiştirmek üzere daha yüksek statik yük kapasitesine ve kullanıcıya özel ölçülere sahip rulmanları geliştirmeye başladı. Toplamda, her biri 2250 kg ağırlığında ve 1800 mm iç çapa sahip altı adet rulman üretildi. NSK uzmanları sevkiyat öncesinde, özel dizayn edilmiş alet desteği ile rulmanların iç ve dış bileziklerini aynı anda cer dişlisine monte etmek için bir yöntem geliştirdiler.
Jyväskylä'ya sevk edilen rulmanların montajı, NSK denetiminde, rulman iç boşluğunun ayarlanmasını mümkün kılan özel aletler ile gerçekleştirildi. NSK, montaj sonrası olması gereken eksenel rulman boşluğunu elde etmek için gerekli ayar sacları genişliklerini tanımlayabilmek için bir formül geliştirdi. Sabit taraf montajlanmış genişliği, serbest taraf rulmanı montaj genişliği, sabit taraf rulmanının iç bilezik genişliği, yatak çapı ve iç bilezik omuzundan mile olan mesafe gibi çeşitli ölçüler hesaplamalarda dikkate alınmak durumundaydı. NSK kontrol listesi hazırlandıktan sonra her ölçü , bir koordinat ölçme makinesi kullanılarak David Brown Santasalo tarafından ölçüldü.
Ölçüm değerleri ve hesaplamaların kontrol edilmesinden sonra NSK 1800 - 2100μm arasında bir eksenel rulman boşluğu tavsiye etti. Rulman montajı ve ayar sacı kullanılarak eksenel boşluğun ayarlanması dikey pozisyonda gerçekleşti. Buna rağmen, düşük seviyede housing sertliği (ayrık yatak) ve genel yüksek ağırlık sebebiyle boşluk yatay pozisyonda yeniden ayarlandı. Dişli kutusu yatağının üst parçası tek başına 11,7 tonken her iki rulman bileziği ile takılmış dişli çark 11,9 ton ağırlığındaydı. Kurulum tamamlandıktan sonra sonuç (gerekli toleranslar içerisinde) NSK teknikerleri tarafından kontrol edildi. NSK ayrıca, montaj prosedürünü gözlemlemesi için SSAB'den David Brown Santasalo'nun tesislerini ziyaret etmesini istedi.
Uygulamadaki çok yüksek torklar sebebiyle yeni rulmanlar yalnızca çelik fabrikasında monte edildikten sonra denenebilecekti. Bunun yanı sıra 150 kN'a kadar radyal yükler altında yeni konik rulmanlara sahip bakımı tamamlanmış konvertör dişli kutuları tatmin edici şekilde çalışmıştır.
Proje boyunca Nomo Group'un Porin Laakeri Oy Oulu departmanı, müşteri ve son kullanıcı için başarılı bir sonucun elde edilmesini sağlayan önemli destek hizmetleri sağladı. SSAB, David Brown Santasalo, Porin Laakeri ve NSK arasındaki mükemmel işbirliği sayesinde SSAB Raahe işlerinde artık daha düşük maliyete ve son teknolojiye sahip konvertörler kullanılmaktadır Proje ayrıca, şirketin hedeflediği sektörlerden biri olan çelik endüstrisinde NSK'nın yetkinliğini de ortaya koymuştur. NSK, ham malzemenin hazırlanmasından döküm operasyonlarına ve son ürüne kadar çelik imalat sürecinin bütün aşamalarını geliştirmek için rulmanlar sunmaktadır. Uygulamalar arasında konvertörler, soğuk ve sıcak haddehaneler, rulolu konveyörler ve çok merdaneli hadde düzenleri bulunmaktadır. Çelik imalatı uygulamalarında kullanılacak rulmanlar, yüksek çalışma yüklerine ve zorlu çevre koşullarına dayanabilmesi için NSK tarafından özel olarak geliştirilmiştir.
Endüstri-Dünyası’nın amacı; endüstriyel mühendisliğine dünyanın her yerinde üretilip Türkiye pazarına sunulan yeni ürünler ve hizmetler ile ilgili bilgi vermektir. Eğer siz de firmanızın yeni ürünlerinin Endüstri Dünyası’nda yer almasını istiyorsanız lütfen teknik basın bültenlerinizi editörlerimize gönderin.
